Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2013

Ra – cheese – m

από την Ε. Πλα.

Ρατσισμός. Βαρύγδουπος ο ήχος της λέξης, ε; 
Πόσο εύκολα όμως τολμάμε να την ξεστομίσουμε κ πόσο δύσκολο παραδεχόμαστε ότι οι ίδιοι είμαστε ρατσιστές.
Ω, ναι, όλοι. Και εγώ, και εσύ, και εσείς. Όλοι, ανεξαιρέτως.
Όχι; Να σας πω τότε.

Ποιος από εσάς ποτέ μα ποτέ στη ζωή του (τον καλώ να φιλήσει και σταυρό) ΔΕΝ έχει δείξει έστω και έναν μικρό μορφασμό
στη θέα ενός παχύσαρκου, κακάσχημου, ανάπηρου;  Ενός ναρκομανή, αλλοδαπού, άστεγου;

Εσύ;

Ωραία. Να το πω κ έτσι. Ποιος από εσάς ποτέ μα ποτέ δεν έχει φρικάρει στη θέα μιας τρύπιας κάλτσας κ δεν έχει σκεφτεί :
«Τι γύφτος, δεν μπορεί να πάρει μια κάλτσα;» ή
«Το καημένο, δεν έχει λεφτά;»
ή δεν έχει πει ποτέ : «Είσαι ξανθιά.» ;

Ποιος; Εσύ;

Ωραία. Δεν έχεις φρικάρει ποτέ όταν βλέπεις κάτι ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ (ακόμα και συνηθισμένο στην καθημερινή ζωή,
π.χ. ένα παμπάλαιο αυτοκίνητο έχοντας το της τελευταίας χρονιάς) ; Ποτέ; Ούτε για μια στιγμή;

Ούτε όταν ήσουν μικρότερος/η; Έστω και εάν μετά σας πιάσανε κ σας εξήγησαν – ή έστω προσπάθησαν - οι μεγαλύτεροι;

Να σας πω για εμένα. Είμαι Κωφή. Το πρώτο πράγμα που σκέφτεται κάποιος στην πρώτη επαφή είναι :
«Γιατί μιλάει έτσι;» 
«Αααα, το καημένο, δεν ακούει.» 
«Ω, έχει πρόβλημα αντίληψης, να μιλάω πιο δυνατά/πιο αργά να καταλάβει» 
«Έχει πρόβλημα η γκόμενα» 
«Πω, και γαμώ. Δεν ακούει, αλλά μιλά»Κ πολλά άλλα. Αστεία ε? Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ γελάω κάθε φορά.  Ή και κλαίω.

Ρατσισμό γενικώς που έχω δεχτεί και συνεχίζεται αυτό..τι να σας λέω. Ξέρετε εσείς, ε;

Είναι όμως και κάτι άλλο, που ανακαλύπτω συνεχώς. Είμαι και εγώ η ίδια ρατσίστρια. Η πρώτη μου σκέψη όταν βλέπω ναρκομανείς ή Πακιστανούς είναι «Πρόσεχε τα νώτα σου».
Και εκεί είναι που με πιάνω στα πράσα κ θέλω να με πλακώσω στις σφαλιάρες όπως  ο Κατσιδιάρης την Κανέλλη.
Ντροπή μου. Εγώ που ανήκω σε μειονότητα; Κι όμως..

Αλλά όπως είπα και πριν, το να πεις ή να «ασκήσεις» τον ρατσισμό, είναι το ίδιο εύκολο με το να φας ένα κομμάτι τυρί.

Εξού και το λογοπαίγνιο. Πόσοι δεν τρώτε φέτα; Πόσοι τρώτε μόνο φέτα ή ανθότυρο; Πόσοι δεν τρώτε καθόλου τυρί;

Ακριβώς. Δεν φρικάρεις με τους περίεργους, φρικάρεις με τους ανάπηρους- δεν σου αρέσει η φέτα τρως όλα τα άλλα τυριά.
Ή και το ανάποδο. Ή ακόμα χειρότερα, δεν ξέρεις καν τι σημαίνει ρατσισμός, δεν το δέχεται το μυαλουδάκι σου – όλοι είμαστε ίσοι.
Δεν ανέχεσαι τα γαλακτοκομικά.

Εδώ ερχόμαστε. Ύστερα από μια βιωματική εμπειρία που είχα πολύ πρόσφατα, στο μυαλό το δικό μου κόλλησε η λέξη ra-cheese-m. Ρατσιιιζμ. Έχει πλάκα να το λες. Έχει πλάκα να κοροϊδεύεις τους διαφορετικούς.
Έχει πλάκα να λες ανέκδοτα για τις ξανθιές και τους Πόντιους. Πολλά έχουν πλάκα.

Για αυτούς όμως που υποχρεώνονται να το φάνε το σιχαμένο τυρί, δεν έχει καθόλου πλάκα.

Απέχοντας ή μετέχοντας σε μειονότητα, όλοι βιώνουμε τον ρατσισμό – ανεξαιρέτως ηλικίας.

Ή ακόμα χειρότερα αναγκάζουμε κάποιον άλλον να τον βιώσει. Του δίνουμε εμείς το τυρί να το φάει με το ζόρι,
έστω και εάν εμάς δεν μας αρέσει να το τρώμε.

Θέλουμε δε θέλουμε, έτσι είναι η ζωή. Διορθώνεται όμως;

Εγώ πιστεύω ότι διορθώνεται. Εάν φας σκέτο το τυρί, καμιά φορά δεν είναι ωραίο. Αν το φας όμως με ψωμί ή ζαμπόν ή σε πίτσα πάνω, τότε ναι διορθώνεται η γεύση του.

Ή μπορούμε απλά να αλλάξουμε τρόπο διατροφής, επιλέγοντας τον σωστό. Όποιος κ αν είναι αυτός.
Έτσι και αλλιώς, ότι δεν μας "σκοτώνει" μας κάνει πιο δυνατούς.  





Σάββατο 13 Απριλίου 2013

Πόρτα κλειστή





© Yannis Séféroglou. Ecueil.2012.




Aνεξήγητο. Δεν μπορείς να εξηγήσεις το γιατί και το πώς. Ενώ όλα έδειχναν στη σωστή τους θέση: η ζωή σου τεκμηριωμένη, η εργασία σου εντατική, ο φόβος σου ξεπερασμένος. Και η μαγεία της στιγμής, αυτή η ευφορία που πήγε να εξερευνήσει και να αναζητήσει βαθιά μέσα σου τους πιο κρυφούς και αφάνταστους σου πόρους, την έζησες και την ένοιωσες εις τα άδυτα της ψυχής σου.


Και μπαμ ! πόρτα κλειστή ! Μένεις αποσβολωμένη στο κατώφλι ! Με τίποτα δεν καταλαβαίνεις. Μεταξύ του ναι και του όχι, μεταξύ του περνάς ή δεν περνάς, δεν πέρασες τελεία και παύλα. Μένει ο πόνος να γρονθοκοπάς την κλειστή πόρτα, ο πόνος του να είσαι αόρατη. Μένει ο πόνος της σιωπής που σου επιβλήθηκε. Mένει απλά, ο πόνος.


Το να σου λέω πως δεν υπάρχει κάτι να καταλάβεις, μικρό μου, πως έτσι έχουν τα πράγματα, πως έτσι είναι η ζωή ή οποία συμβαίνει να είναι – και - βάναυση, δεν θα σε ανακουφίσει. Το να σου πιπιλάνε το μυαλό με φιλοσοφίες του στυλ η ζωή δεν έχει νόημα παρά αυτό που της αποδίδεις, είναι υπερβολικά θεωρητικό και δεν σταματάει τα χτυπήματα που δέχεσαι κατάκαρδα. Το να σου ψιθυρίζουν πως δεν είναι τόσο σοβαρό, πως πρόκειται απλά για μια άσχημη περίοδο, πως με το χρόνο θα ξεχάσεις, πως οι δυσκολίες θα σε δυναμώνουν, δεν φέρνει παρηγοριά σ’αυτήν την τεράστια λύπη που λέγεται απογοήτευση.


Οπότε κλάψε, γλυκιά μου, κλάψε και βγάλε όσα δάκρυα μπορείς από το σώμα σου επειδή είναι άδικο και επειδή δεν βλέπεις τι θα μπορούσες να είχες κάνει καλύτερα, τι θα μπορέσεις να κάνεις από δω και πέρα. Κλάψε με λυγμούς και αποκοιμήσου πάνω στον πόνο σου. Εδώ είμαι εγώ και φυλάσσω τον ύπνο σου.


Όταν ξυπνήσεις, θα έχουν στεγνώσει τα δάκρυα. Αλλά θα έχει μείνει στο στόμα αυτή η πικρή γεύση που αρκεί από μόνη της για να σου χαλάσει την ημέρα, την εβδομάδα, ακόμα και τη ζωή σου. Η απογοήτευση παρέμεινε, μέσα σου, ταλαντεύεται μεταξύ της ήττας και της αναθεώρησης του εαυτού σου, μεταξύ της βούλησης να τα παρατήσεις πίσω σου και να τα βροντήξεις όλα. Σαν ένα κατεβατό βρισιών που θες να ξεστομίσεις. Σαν μια βία που συσσωρεύεται μέσα σου χωρίς να ξέρει εναντίων ποιου να στραφεί. Απελπισία. Θλίψη. Απογοήτευση.


Στην αγάπη, μιλάμε για πίκρανση. Όταν προσφέρουμε τόσα πολλά, από τον εαυτό μας, από την καρδιά και το αίμα μας, μπορούμε σαφώς να μιλάμε για αγάπη. Ναι, έδωσες τα πάντα, ότι μπορούσες να δώσεις με ηρωικό τρόπο. Ναι, πάλι δεν καταλαβαίνεις αλλά θα πρέπει να αποδεχθείς πως δεν πρόκειται να λάβεις απάντηση. Ναι, σαφώς έχεις μπερδευτεί. Και απογοητευτεί.


Οπότε, επεξεργάσου την απογοήτευση σου από λίγο πιο κοντά και δάμασε την σαν να ήταν ένα θηρίο. Σκέψου πως δεν πρέπει να έχεις τύψεις, ακριβώς γιατί η αγάπη είναι εκείνη που σε έφερε μέχρι εδώ. Αυτή η δοκιμή σου είναι άξια θαυμασμού από μόνη της και αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί έναν γιγαντιαίο βήμα που έκανες από μόνη σου προς τους άλλους. Σκέψου επίσης πως η απογοήτευση βρίσκει τη ρίζα της μόνο από τον ίδιο τον εαυτό μας, πως την αναγνωρίζουμε χάρη στην εσωτερική ορμή που μας σπρώχνει προς τον άλλον και που συντρίβεται στους ύφαλους της ύπαρξης του. Κυρίως, σκέψου πως πρέπει να προχωρήσεις, να συνεχίσεις.


Και εγώ σου λέω : «συνέχισε, συνέχισε, γλυκιά μου, αλλιώς είμαι χαμένη».





Μετάφραση: Ελλη Καρλαούζου-Γκαστόν
Πρώτη δημοσίευση: http://www.editionsbrandon.com/Les_Editions_Brandon_Greek/Epikairoteta/Entrees/2013/3/24_Porta_kleiste.html