Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2012

Μουσική για μένα σημαίνει Κίνηση



από την Maria Morgaine
1,2,3,4......5,6,7,8
Δεν είναι έτσι ο τονισμός.
Περισσότερο σαν: ένα...και δύο...και τρία, τέσ-σε-ρα...........πέντε..και έξι...επτά..και-οχτώ.
Σαν το “ζει και ζει και ζει και ζει”1 πιο μακρόσυρτα.
Κλείνουμε τα πόδια. Φέρνουμε το μπρος πίσω, στροφούλα, αφήνουμε τη μπάρα, κατεβάζουμε όοοοοομορφα τα χέρια κι αυτό ήταν. Επαναλαμβάνουμε την άσκηση από την άλλη πλευρά τώρα.
Κάπως έτσι άκουγα τη μουσική στις ασκήσεις μπαλέτου.
Το πλήκτρο του πιάνου ακουγόταν. Η εναλλαγή των χεριών στα πλήκτρα ναι. Η αρμονία ναι. Ο ρυθμός ναι. Η αλλαγή πλήκτρου και τόνου, αν δεν πρόσεχα πάρα πολύ να ακούσω με τη λιγοστή ακοή μου, δεν είχε καμία διαφορά για μένα.
Κι αν πρόσεχα, θα έχανα τη συγκέντρωση για την άσκηση.
Κι αν έχανα την άσκηση, θα έχανα την ουσία του χορού.
Ανακάλυψα τη μουσική μέσα από το χορό. Βίωσα το μεγαλείο της μουσικής για το οποίο όλοι μιλάνε και όλοι αναζητούνε, μοιράζονται, εμπνέονται, κλαίνε, χαίρονται, ακόμη θυμούνται μέσα από αυτό. Το βίωσα μέσα από τη μουσική που έβγαινε εσωτερικά. Τη μουσική που έβγαινε από μέσα μου και την τραγουδούσα μέσω του χορού.
Λένε πως τα παιδιά από εμβρυακή ακόμη ηλικία αναζητάνε και αντιδρούνε στη μουσική. Δεν ξέρω αν πρόλαβα να αντιδράσω ποτέ. Η μουσική δεν σήμαινε ποτέ κάτι ιδιαίτερο για μένα. Ειδικά όταν έχεις βαριά νευροαισθητήρια βαρηκοΐα από τη γέννηση σχεδόν, σίγουρα μπορώ να πω ότι δεν μαγεύομαι από τη μουσική με τον ίδιο τρόπο που για κάποιους είναι το ναρκωτικό τους.
Χάρη στα τελευταίας τεχνολογίας ακουστικά που φορούσα, άκουγα κάτι από εκείνο το ιδιαίτερο που λέγεται μουσική. Πως είχε ένα ρυθμό, μια αρμονία, ένα τονισμό. Τίποτα παραπάνω. Τα υπόλοιπα μπορούσαν να περάσουν από πάνω μου χωρίς να με αγγίξουν αν και είμαι σίγουρη πως μπορούσα να τα νιώσω κάπου βαθιά, σε ένα πιο υποσυνείδητο επίπεδο.
Να ακούσω τα λόγια του τραγουδιού, να ξεχωρίσω τις λέξεις μεταξύ τους, για μένα πάρα πολύ δύσκολο. Μόνο άμα ήξερα το τραγούδι απ' έξω (και ναι συγκρατούσα πολλά τραγούδια που μου έκαναν κάτι, ειδικά τα λόγια τους) ή άμα διάβαζα τους στίχους ταυτόχρονα. Ακόμα και τώρα χαίρομαι όταν πετυχαίνω ένα τραγούδι με ενσωματωμένους τους στίχους του που να παίζονται παράλληλα, την ίδια ακριβώς στιγμή που τραγουδιούνται. Νιώθω ότι μπορώ να καταλάβω ακόμη περισσότερα. Και να χαίρομαι περισσότερα, ένα κομμάτι της μαγείας.
Η αληθινή μαγεία όμως ήταν μέσα μου. Μέσα μου ήταν που ανακάλυψα και τη μουσική και όχι από εξωτερικά ερεθίσματα. Ήταν μια ροή που έβγαινε από μέσα μου. Μια κίνηση που αντιλαμβανόμουν με άλλες αισθήσεις, πότε ρεαλιστικές πότε όχι.
Ανακάλυψα πως μπορούσα να ακούω με την όραση, την αφή αλλά και μια εσωτερική δόνηση. Η όσφρηση είναι υπό δοκιμή. Η γεύση δεν έφτασε ακόμη. Ο ρυθμός όμως υπήρχε, μπορούσα να τον αισθανθώ παντού και δεν χρειαζόταν αυτί για αυτό. Και αυτό είναι για μένα η μουσική, μια κίνηση, ένας αληθινός ρυθμός.
Ξεκίνησα το χορό από πολύ μικρή ηλικία κι ενώ μπορεί να χάνω την ισορροπία σε καθημερινά πράγματα, δεν την έχανα στο χορό. Στο μπαλέτο μετρούσα με ρυθμό από μέσα μου και ασυναίσθητα. Αν έκλεινα τα μάτια, ήταν ακόμη καλύτερα, δεν ξέφευγα καν από τη μουσική, χωρίς να ξέρω ακριβώς γιατί. Δεν ένιωθα όμως σίγουρη, άμα σου λείπει η ακοή δεν νιώθεις ποτέ σίγουρος για πολύ ώρα με κλειστά τα μάτια γιατί είναι σαν στερείσαι ταυτόχρονα δύο αισθήσεις και μόνο με την όραση. Φαύλος κύκλος γιατί κλείνοντας τα μάτια, απλά αφηνόμουν περισσότερο. Ένιωθα τις δονήσεις σίγουρα από το πάτωμα αλλά ήταν σαν να ακολουθούσα ακόμα καλύτερα το ρυθμό της μουσικής.
Σπανίως χόρευα σόλο ή μπροστά από όλες. Δεν μπορούσα να κλείνω τα μάτια τελείως εκεί ή να μετράω συνέχεια εσωτερικά. Το να βλέπω την υπόλοιπη ομάδα και η συνεργασία μαζί της μου έδινε μια υποστήριξη ότι θα εκτελούσα τέλεια χωρίς να ξεφεύγω από το ρυθμό της μουσικής.
Στα όνειρά μου όμως πάντα χόρευα σόλο. Γιατί εκεί όλα γίνονταν ένα. Μουσική, χορός, αρμονία, δεν έχει σημασία. Το έβγαζα από μέσα μου κι αφηνόμουν. Και πάντα έδενε και το αποτέλεσμα ήταν μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του. Ίσως παραγίνομαι ποιητική. Αλλά ήταν μια ολότητα με την οποία δεν ήμουν καν εγώ, ήμουν απλά ένα.
Ανακάλυψα και το ρυθμό του τουμπερλεκιού. Τα μπάσα και οι χαμηλές δονήσεις ήταν ανέκαθεν πιο προσεγγιτά για μένα. Ίσως δεν είναι τυχαίο που μια από τις καλύτερες περκασιονίστες στον κόσμο είναι ολότελα κωφή.2 Το χτύπημα -νταμ νταμ νταμ...ντάμπαντούμπα νταμπαντούμπα νταμ νταμ νταμ- είναι πιο κοντά στο σώμα μου, μπαίνει από τα πόδια και τα χέρια, κορυφώνεται στην καρδιά και εκρηγνύεται μες στο κεφάλι μου που ψάχνει τρόπο να λυτρωθεί. Και μόνο μέσω της κίνησης προσφέρεται, σε παρασύρει ολόκληρα στην κίνηση. Γιατί δεν μπορείς να το κρατήσεις πολύ μέσα σου, ψάχνει τρόπο να βρεις να το επικοινωνήσεις.
Κι έτσι γνώρισα τους ανατολίτικους χορούς και το οριεντάλ που μεν η σκληραγώγησή του δεν διαφέρει πολύ από του μπαλέτου, η μουσική όμως, ναι καταλαβαίνω τη διαφορά στις δυο μελωδίες. Η μία είναι πιο λυρική, ή άλλη πιο γήινη. Απλά αφήνομαι σε αυτήν που αισθάνομαι καλύτερα. Εξάλλου για μένα η μουσική είναι κίνηση. Και πολλές φορές χορεύω ξυπόλυτη.

1Τραγούδι “Ο Βασιλιάς Ήλιος” από ποίημα του Ο. Ελύτη.
2 Ο “περκασιονίστας” είναι η μεταφορά του αγγλικού "percussionist" που είναι ο μουσικός που πάιζει κρουστά όργανα. Η Evelyn Glennie είναι σκοτσέζα βιρτουόζος περκασιονίστας. Ήταν η πρώτη πλήρους απασχόλησης περκασιονίστας σε σόλο κρουστών του 20ού αιώνα. Έχασε πλήρως την ακοή της σε ηλικία 12 ετών. Μερικές φορές παίζει ξυπόλυτη για να “αισθάνεται” τη μουσική καλύτερα. Η ζωή της παρουσιάζεται και στο ντοκιμαντέρ: “Touch the Sound”.